1. ALKOHOL – uszkadza wątrobę poprzez blokowanie przemiany białek, tłuszczy czy glukozy. Zaburza procesy, osłabiając ją. Okazjonalna lampka prawdziwego wina na pewno nie zaszkodzi, natomiast warto zaznaczyć, że nadmiar alkoholi, szczególnie mocnych może doprowadzić do stłuszczenia wątroby i znacząco zaburza jej pracę.
Fot: microgen / Światowa Organizacja zdrowia uznała, że utrata węchu i smaku to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów COVID-19. Dlaczego pacjenci mają problemy z rozpoznawaniem zapachów i smaków i czy taki objaw zawsze musi oznaczać zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2? Zdaniem lekarzy o COVID-19 mogą świadczyć wysoka gorączka, duszności, suchy kaszel oraz zaburzenie węchu i smaku. W ocenie Światowej Organizacji Zdrowia ten ostatni objaw najbardziej przemawia za zakażeniem nowym koronawirusem SARS-CoV-2. Jakie informacje na temat utraty węchu i smaku są prawdziwe, a które to zwykłe mity? Zobacz także: Szczepionka na COVID-19. Moderna ogłasza, że jej preparat ma 95 proc. skuteczność COVID-19. Jak wygląda leczenie chorych w pierwszej fazie choroby? Koronawirus. Które ze znanych leków mogą pomóc leczyć pacjentów z COVID-19? Koronawirus. Dlaczego chorzy tracą węch i smak? Nagła utrata węchu i smaku bywa pierwszym, a czasem jedynym objawem COVID-19. Szacuje się, że występuje on u kilkudziesięciu procent osób zakażonych koronawirusem, głównie u kobiet. Skąd się bierze? Na to pytanie nauka nie zna jeszcze odpowiedzi. Z badań przeprowadzonych przez badaczy z Katedry Biologii i Biochemii Medycznej Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika wynika, że w nabłonku jamy nosowej dochodzi do zwiększonego wiązania SARS-CoV-2. Obecne w nim komórki oraz dwa specyficzne receptory - ACE2 i TMPRSS2 - ułatwiają wiązanie, namnażanie i gromadzenie się drobinek SARS-CoV-2. Natomiast naukowcy z University of East Anglia są zdania, że koronawirus SARS-CoV-2 uszkadza w górnych drogach oddechowych nerwy odpowiedzialne zmysły smaku i węchu. Koronawirus. Co trzeba wiedzieć o utracie węchu i smaku? Mimo że badacze wiedzą o COVID-19 coraz więcej, to wokół samej choroby i jej objawów ciągle pojawia się wiele - często wykluczających się - informacji. Niektóre z nich dotyczą także utraty węchu i smaku. Które z nich są prawdziwe, a które nie? Utrata węchu i smaku jest wynikiem złego pobrania wymazu To mit. Osoby, które pobierają wymazy zostały do tego odpowiednio przeszkolone i wiedzą, jak zebrać materiał do badań. Mimo że podczas każdej procedury zdarzają się błędy i może dojść do utraty węchu i smaku, to takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko i ewentualne zaburzenia są krótkotrwałe. Utrata węchu i smaku może towarzyszyć innym schorzeniom, nie tylko COVID-19 To prawda. Problemy z rozpoznawaniem smaków i zapachów nie są charakterystyczne tylko dla COVID-19. Takie zaburzenie może się pojawić zarówno przy zwykłym przeziębieniu, jak i grypie, ale w ich przypadku przebiega trochę inaczej. Oczywiście najpewniejszym sposobem na postawienie trafnej diagnozy jest wykonanie testów w kierunku zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. Utrata węchu i smaku występuje tylko przez pewien czas To prawda. Kłopoty z rozpoznawaniem zapachów i smaków utrzymują się tylko przez pewien czas. Po jakim czasie ustępują? Na to pytanie nie ma jednej, precyzyjnej odpowiedzi. U części pacjentów powonienie i smak wracają już po kilku dniach, u innych zaburzenie ustępuje dopiero po kilku tygodniach, a nawet miesiącach. Utrata węchu i smaku przy COVID-19 jest inna niż przy grypie To prawda. Wprawdzie zaburzenie węchu i smaku i pojawia się przy obu schorzeniach, to mogą się one od siebie różnić. W przypadku pacjentów z COVID-19 utrata węchu pojawia się nagle. Chorzy nie mają zatkanego nosa ani kataru i mogą w miarę swobodnie oddychać. A co ze smakiem? Badania opublikowane w magazynie "Rhinology" sugerują, że osoby zakażone koronawirusem SARS-CoV-2 nie potrafią odróżnić smaku gorzkiego od słodkiego. Utrata węchu i smaku pojawia się u wszystkich pacjentów To mit. Mimo że WHO uznała ten objaw za najbardziej typowy dla COVID-19, to jego występowanie nie jest regułą. Badania pokazują, że zaburzenia węchu i smaku występują u 50-88 proc. chorych. Niektórzy badacze wskazują, że taki objaw pojawia się u ok. 40 proc. pacjentów zakażonych koronawirusem SARS-CoV-2. Jakie mogą być objawy COVID-19? Dowiesz się tego z filmu: Zobacz film: Jakie objawy mogą świadczyć o COVID-19? Źródło: x-news
Za zapalenie nosa i tchawicy kotów odpowiada zakażenie herpeswirusem kotów typu 1, ale problem może wywoływać także kaliciwirus kotów. Zespół chorób układu oddechowego kotów obejmuje objawy w postaci: ślinienia i owrzodzenia jamy ustnej. Wszystkie te objawy w skrócie określane są jako koci katar.
Chyba każdy z nas zna to uczucie gdy podczas przeziębienia tracimy węch oraz smak. Co za tym idzie, większość z nas traci także apetyt podczas choroby. Stąd nasuwa się właśnie pytanie, dlaczego gdy mamy katar, lub po prostu przeziębienie nie czujemy smaku potraw? Część z Was może się domyślać dlaczego. W tym artykule postaram się wyjaśnić od czego to zależy oraz jakie procesy są za to odpowiedzialne. W 80% za smak potraw odpowiada zmysł węchu, którego receptory znajdują się w jamie nosowej. Podczas choroby w jamie nosowej pojawia się obrzęk oraz stany zapalne co powoduje niedrożność oraz katar. To co z kolei zaburza pracę receptorów węchowych. Bez sprawnych receptorów węchowych nie jest możliwe skuteczne odczuwanie smaku. Z początku może to wydawać się niezrozumiałe, ale tak, bez sprawnie funkcjonujących receptorów węchowych, nie możliwe jest cieszenie się smakiem potraw. Dlaczego nie odczuwam smaku przez zatkany nos? Kiedy mamy zatkany nos, kubki smakowe muszą samodzielnie rozpoznać smak potrawy. Mimo iż w naszej jamie ustnej znajduje się nawet kilka tysięcy kubków smakowych, a każdy może zawierać nawet kilkadziesiąt receptorów smakowych, to jest to znikoma ilość w porównaniu do tego ile potrafi rozpoznać nasz nos poprzez węch! Dwa receptory węchowe znajdujące się wysoko w drogach nosowych mają do sześciu milionów komórek i mogą wykryć różnice co najmniej jednego biliona zapachów! Dlatego aby poprawnie odczuwać smak potraw potrzebujemy zdrową zarówno jamę nosową jak i ustną. Warto tutaj dodać, że trwała utrata smaku nazywa się anosmia, o której możecie szerzej przeczytać poniżej. Kiedy odzyskam smak w ustach? Prawidłowe uczucie smaku potraw powinno wrócić automatycznie po przejściu objawów choroby. Gdyby jednak tak się nie stało należy zwrócić się do lekarza. Trwała utrata smaku może powstać na skutek trwałego uszkodzenia receptorów węchowych. Jeśli potrzebujecie udać się do lekarza to pod tym linkiem możecie znaleźć lekarza, z którym konsultacja odbywa się online – przez internet, także wystawia recepty. Czym jest Ansomia? Anosmia jest częściową lub całkowitą utratą węchu. Utrata węchu może być czasowa lub trwała. Czasową anosmię mogą właśnie powodować przeziębienia, alergie lub stany zapalne. Natomiast trwałą anosmię powodują najczęściej guzy lub urazy głowy. Czasami pojawia się u osób starszych. W rzadkich przypadkach ludzie rodzą się bez węchu z powodu choroby genetycznej. Nazywa się to wrodzoną anosmią. Anosmia zwykle nie jest poważna, ale może mieć głęboki wpływ na jakość życia danej osoby. Ludzie z anosmią mogą nie być w stanie w pełni posmakować jedzenia, a także mogą stracić zainteresowanie jedzeniem. Może to prowadzić do utraty wagi lub niedożywienia. Anosmia może również prowadzić do depresji, ponieważ może upośledzać zdolność węchu lub smaku przyjemnych potraw. Jak zdiagnozować anosmię? Utrata zapachu jest trudna do zmierzenia. Lekarz może zadać ci kilka pytań na temat twoich bieżących objawów, zbadać nos, przeprowadzić pełne badanie stanu zdrowia i zapytać o twoją historię zdrowia. Mogą zadawać pytania o to, kiedy zaczął się problem, czy wszystkie lub tylko niektóre rodzaje zapachów zostały dotknięte, oraz czy odczuwamy jakikolwiek smak. W zależności od odpowiedzi lekarz może również wykonać jeden lub więcej z następujących testów: Skany CT , które wykorzystują promieniowanie rentgenowskie do stworzenia szczegółowego obrazu mózguSkany MRI , które wykorzystują fale radiowe i magnesy do oglądania mózguRentgen czaszkiEndoskopia nosa, aby zajrzeć do wnętrza jamy nosowej Jak żyć z anosmią? Ludzie z anosmią mogą stracić zainteresowanie jedzeniem oraz samym spożywaniem posiłków, co prowadzi do niedożywienia i utraty wagi. Osoby z anosmią powinny zawsze mieć działające czujniki dymu w swoich domach! Powinny również zachować ostrożność podczas przechowywania żywności, czy też korzystania z gazu ziemnego, ponieważ mogą mieć problemy z wykryciem zepsutej żywności i wycieków gazu. Zalecane środki ostrożności obejmują: Prawidłowe etykietowanie żywności z datami przydatnościCzytanie etykiet na detergentach, takich jak środki do czyszczenia kuchni czy też środki owadobójczeUżywanie tylko urządzeń elektrycznych w domu Jak sobie radzić gdy stracimy smak w ustach? Przede wszystkim jeśli utrata smaku nastąpiła ze względu na przeziębienie lub alergie, musimy zadbać o nasze zdrowie ogólne. Skupmy się na odpowiednim leczeniu, aby jak najszybciej wrócić do zdrowia. Nasz smak wróci natychmiast gdy tylko wyzdrowieje nasza jama nosowa. Nie ma drogi na skróty niestety. W przypadku łagodnego przeziębienia możemy jednak zwiększyć swoje szanse na odczuwanie smaku, poprzez np.: Odstawmy używki takie jak papierosy czy alkoholPij szklankę wody przed posiłkiemDodajmy naturalne przyprawy do potraw, które poprawiają smak potraw Podsumowanie Mam nadzieję, że każdy już teraz rozumie co tak na prawdę powoduje problem z odczuwaniem smaku podczas przeziębienia. W naszej jamie nosowej podczas przeziębienia, powstający obrzęk oraz stany zapalne skutecznie zaburzają odczuwanie przez nas smaku. Także co wielu może zdziwić to nasz nos bardziej odpowiada za odczuwanie smaku niż kubki smakowe znajdujące się w jamie ustnej. Natomiast po zwalczeniu infekcji smak w ustach powinien wrócić, bez obaw. Zapraszam także do artykułu 3 niezawodne sposoby na przeziębienie i grypę. Sebastian Gąsiewski Każdy z nas w pewnym momencie swojego życia, uświadamia sobie, że to chyba ten moment aby w końcu zadbać o zdrowie. Ten blog powstał właśnie dla tych ludzi. Dzielę się tutaj całą moją wiedzą, którą pogłębiam od wielu lat.
Tak jak pisała megi65. Trzeba po prostu orientować się jaki kolor ma dobre mięso, ale przyznam, że w tej chwili to dla mnie ciemna strona. mięsa pozyskanego od takich zwierząt, nieprzyjemny zapach oraz smak. Zjawisko to, i ogólnie przyjętym sposobem zapobiegania pojawianiu się zapachu knura. W ostatnich.
Odpowiedzi blocked odpowiedział(a) o 07:55 Najpierw PORZĄDNIE wysmarkaj nosNastępnie zaparz sobie herbatę i wdychaj ją głęboko nosem przez kilka minut, to `oczyści` drogi wpsiknij jakiś spray, np. wpsikuj go co godzinęI pięć minut po wpsiknięciu 2-3 godzinach nie będzie kataruPozdrawiam Kajmank odpowiedział(a) o 07:54 Wyleczyć się z kataru, oczyścić zapchanym nosem nie poczujesz smaku, tym bardziej zapachu ;)Jeśli sama nie dajesz sobie rady, poradź się lekarza zanim przeziębienie zejdzie niżej. blocked odpowiedział(a) o 07:59 możesz sobie przyłozyć taki olejek zapachowy do nosa i trochę Ci odetka ale musisz sie wyleczyć z tego Sandii_ odpowiedział(a) o 07:55 Nie da się . Musi Ci katar przejść . Bo bez węchu nie ma smaku ; p .[LINK] Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub
Rodzice, którzy choć raz mieli do czynienia z krwotokiem u swojego dziecka, często się zastanawiają, dlaczego leci krew z nosa i jak mogą temu zapobiec? Zazwyczaj tego typu dolegliwości występują w okresie jesienno-zimowym podczas sezonowych przeziębień. Podczas kataru śluzówka nosa jest obrzęknięta i bardziej wrażliwa na
Utrata węchu i smaku to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów Covid-19, który pojawia się około 4-5 dnia od daty pierwszych symptomów choroby. Kiedy wraca węch? Jak odzyskać smak? I czy są sposoby na to, aby ten proces przyspieszyć? Utrata węchu i smaku podczas Covid-19 Utrata węchu i smaku są jednymi z pierwszych, a czasami jedynymi objawami Covid-19. Szacuje się, że symptomy te obserwuje u siebie 50-88% chorych. Zarówno w przypadku jednego, jak i drugiego zmysłu możemy go stracić całkowicie lub jedynie wybiórczo. W przypadku całkowitej utraty smaku, nie poczujemy go nawet wtedy, gdy rozgryziemy kawałek pieprzu lub napijemy się octu. Część chorych nie traci smaku zupełnie, a jedynie czuje w ustach posmak goryczy lub słony. Podobnie jest z węchem. Kiedy wraca węch i smak po koronawirusie? W pierwszych tygodniach pandemii lekarze obawiali się, że u osób, które ciężko przeszły Covid-19, utrata węchu i smaku może być nieodwracalna. Na szczęście okazało się, że to była jedynie bardzo pesymistyczna wizja. Niestety jest też zła wiadomość: to, kiedy wraca węch i smak po koronawirusie jest kwestią indywidualną i u każdego z pacjentów wygląda inaczej. Niekiedy zmysły wracają po kilku dniach, w innych przypadkach po tygodniach, a czasem miesiącach. Część pacjentów twierdzi, że zaczynali odczuwać poszczególne smaki lub zapachy powoli, z każdym dniem bardziej. Inni mówią o tym, iż węch i smak powróciły nagle, co było dla nich ogromnym zaskoczeniem. Dlaczego tak się dzieje? Łatwiej będzie odpowiedzieć na to pytanie wiedząc, dlaczego covid-19 towarzyszy utrata węchu (tzw. anosmia) oraz smaku. Dlaczego podczas covid-19 tracimy węch? Tomografia komputerowa nosa i zatok osób zakażonych pokazały, że część nosa odpowiedzialna za odczuwanie zapachów jest zablokowana przez spuchniętą tkankę miękką oraz śluz. Odczucia pacjenta są w tym przypadku podobne do tych, które ma się podczas zapalenia zatok. Z tą różnicą, że w większości przypadków katar nie występuje lub ma niewielkie nasilenie. To jednak nie koniec. Na samym początku pandemii lekarze sądzili, że wirus SARS–CoV–2 w pierwszej kolejności atakuje (i niszczy) neurony w nosie. Później badacze wysunęli hipotezę, że nie neurony, a komórki nieneuronowe w obrębie nabłonka węchowego. Są to tzw. komórki podporowe, które są istotną częścią nabłonka węchowego, gdyż współpracują metabolicznie z neuronami węchowymi, pomagając niejako neuronom odbierać bodźce zapachowe. Jednym słowem: jako pierwsi na świecie postawiliśmy hipotezę, że uszkodzenie węchu u pacjentów z COVID-19 następuje poprzez uszkodzenie tych komórek podporowych. W konsekwencji neurony węchowe nie mogą prawidłowo funkcjonować. Zatem SARS-CoV-2 nie uszkadza neuronów węchowych bezpośrednio ale w amerykańskim czasopiśmie ACS Chemical Neuroscience prof. Butowt I przy tej hipotezie nadal pozostajemy. “Wiemy już, że SARS-CoV-2 zakaża nas, łącząc się z receptorami ACE2 znajdującymi się na powierzchni komórek górnych dróg oddechowych. Białko TMPRSS2 zaś pomaga wirusowi wniknąć w te komórki. Gdy ten znajdzie się już w środku, zaczyna się replikować, wywołując reakcję zapalną. Wtedy właśnie zaczynają się zniszczenia w organizmie chorego.” – tłumaczą angielscy badacze rynolog i chirurg laryngolog z University of London Simon Gane i profesor chemii smaków Jane Parker. Odzyskanie węchu jest więc kwestią odbudowy i regeneracji zniszczonych komórek. Czy możemy wspomóc ten proces? Jak odzyskać węch po koronawirusie? Ćwiczenia „Praktyka pokazuje, że chcąc szybko odzyskać węch po koronawirusie warto wprowadzić ćwiczenia stosowane dotychczas u osób, które cierpią na asomię w następstwie operacji.” – przekonuje ekspert – „Ćwiczenia sprowadzają się do wytworzenia wzmożonego ruchu powietrza w obrębie jamy nosowej. W ten sposób do pola węchowego dociera znacznie więcej cząsteczek wonnych.” Chcąc pobudzać receptory do pracy receptory w nosie możemy wykonać następujące ćwiczenia: Przy zamkniętych ustach wykonujemy ruchy żuciaPrzy zamkniętych ustach wykonujemy ruch jednej strony uciskamy skrzydełko nosa. Następnie angażując podniebienie miękkie wciągamy powietrze przez nos. Zwalniamy ucisk. Powtarzamy z drugiej strony nosa. Brak smaku po Covid-19 Drugi charakterystyczny dla Covid-19 objaw to utrata smaku, która może utrzymywać się długo po ustąpieniu pozostałych objawów. Tak jak w przypadku węchu, tutaj również należy maksymalnie stymulować zmysł smaku, by pobudzić nasz mózg do pracy. Gdy nie czujemy zapachów ani smaków, jemy oczami. Właśnie z tego względu w walce o powrót do normalności musimy zadbać o to, by przygotowane przez nas potrawy urzekały samym wyglądem. Kolorowe posiłki o zróżnicowanej konsystencji pobudzą wyobraźnię. Podczas gotowania warto sięgnąć po wyraziste przyprawy. „W przypadku smaku, tak jak w przypadku węchu naszym zadaniem jest maksymalne pobudzenie leniwie działającego zmysłu. Z jednej strony smak odczuwamy dzięki rozmieszczonym na języku kubkom smakowym, z drugiej na naszą chęć do jedzenia wpływa też wygląd potrawy (im bardziej kolorowa i ładnie podana, tym bardziej mamy ochotę jej skosztować), jej zapach oraz atmosfera podczas jedzenia. Tuż po koronawirusie, gdy nie mamy smaku ani zapachu warto jest oddziaływać na zmysł, który posiadamy, tj. wzrok. Starajmy się przygotowywać dania tak, by kusiły samym swoim ekspert Kolorowe i zróżnicowane jedzenie ma też dodatkową zaletę: to najprostszy sposób na tworzenie zbilansowanych posiłków, które dostarczą różnych witamin, minerałów, a także składników odżywczych. Okres rekonwalescencji po Covid-19 to nie czas na miałkie dania, kleiki i inne niezbyt zachęcające potrawy. Powrót węchu i smaku po Covid-19 Jak wspomniałam to, kiedy wróci węch i smak po koronawirusie jest sprawą bardzo indywidualną. Bywa, że zapachy i smaki czujemy z każdym dniem wyraźniej, ale też tak, że odzyskujemy je w jednej chwili. Stymulacja zmysłów poprzez stosowanie różnokolorowej, ciekawej wizualnie i wyrazistej w smaku żywności oraz przez zwiększanie ilości substancji zapachowych docierających do nosa nie przyniesie natychmiastowego rezultatu, jednak pomoże szybciej wrócić do zdrowia. Źródła: "Koronawirus upośledza nie tylko smak i węch, ale niekiedy także słuch" Ewa Kurzyńska, Puls Medycyny „Expression of the SARS-CoV-2 Entry Proteins, ACE2 and TMPRSS2, in Cells of the Olfactory Epithelium: Identification of Cell Types and Trends with Age” Katarzyna Bilinska, Patrycja Jakubowska, Christopher S Von Bartheld, Rafal Butowt, ACS Chem Neurosci. 2020 Jun 3;11(11) Zdrowie dziecka, Newsy, Szczepienia, Pandemia Już jest! Zgoda na szczepienia przeciw Covid dla dzieci w wieku 5-11 lat! Kiedy ruszą zapisy? Komisja Europejska wydała zgodę na szczepienia przeciw Covid dla dzieci w wieku od 5 do 11 lat. To dobra wiadomość dla wszystkich rodziców, którzy z niecierpliwością i stresem czekali na... Czytaj dalej → Edukacja i psychologia, Pandemia [Z ostatniej chwili] Żłobki i przedszkola zamknięte do 9 kwietnia. “Trzecia fala będzie gorsza niż druga” Premier Mateusz Morawiecki i minister zdrowia Adam Niedzielski w czasie konferencji zapowiedzieli nowe, bardziej rygorystyczne obostrzenia. Wszystko za sprawą trzeciej fali pandemii, która przybiera na sile. Co z uczniami oraz... Czytaj dalej → Boże Narodzenie, Edukacja i psychologia, Pandemia Wigilia online! Sprawdź 3 pomysły na wigilię klasową online Wigilia to wyjątkowe wydarzenie, na które z niecierpliwością oczekujemy przez cały rok. Wigilijne spotkanie to także ważna okazja dla uczniów. Co roku tuż przed rozpoczęciem przerwy świątecznej dzieci zbierają się... Czytaj dalej → Pandemia Ferie zimowe 2021. Ta decyzja MEN spodoba się uczniom (ale nie wszystkim) Wiemy już, że ferie zimowe w 2021 odbędą się w tym samym terminie dla wszystkich uczniów w Polsce. Zmienił się także ich termin. Uczniowe ze wszystkich województw będą spędzali zimową... Czytaj dalej → Pandemia Przedszkola po 9 listopada “Dlaczego w szkołach wirus jest śmiertelny, a w przedszkolach i żłobkach nie ma go w ogóle?” Przypomnijmy, że wiosną rząd zamknął Polaków w domach, żeby przygotować się na drugą falę zakażeń, którą wszyscy eksperci zapowiadali na jesień. Jesień nastała, druga fala koronawirusa skutecznie paraliżuje służbę zdrowia,... Czytaj dalej → Edukacja i psychologia, Newsy, Pandemia Nauka zdalna grudzień 2021. Rodzicom nie przysługuje zasiłek opiekuńczy? Decyzją Ministerstwa Zdrowia nauka zdalna rozpocznie się we wszystkich szkołach podstawowych i średnich 20 grudnia. To nie tylko duża zmiana dla uczniów, ale także kłopot dla części rodziców. Dzieci będą... Czytaj dalej → Pandemia Ginekolog z Poznania zakażony koronawirusem. Sanepid poszukuje jego pacjentek Ginekolog z Poznania zanim trafił do szpitala przyjął 141 pacjentek. Część z nich już jest objęta kwarantanną. Do niektórych jeszcze nie udało się dotrzeć. Ginekolog zakażony koronawirusem U 60-letniego ginekologa,... Czytaj dalej → Pandemia Nowe (nietypowe) objawy koronawirusa u dzieci. Lekarze ostrzegają rodziców! Zasinienia, przypominające odmrożenia i plamy kojarzące się z ospą wietrzną pojawiające się na stopach – takie objawy zaobserwowali hiszpańscy lekarze u niektórych dzieci, u których stwierdzono obecność koronawirusa. Jak donoszą... Czytaj dalej → Pandemia Bon turystyczny nie dla wszystkich. Kto go dostanie, a kto nie? Sejm w dalszym ciągu nie zajął się poprawkami Senatu dotyczącymi ustawy o Polskim Bonie Turystycznym, co oznacza, że prawo ustanawiające ten bon wciąż nie obowiązuje. Mimo to na stronie internetowej Ministerstwa... Czytaj dalej → Edukacja i psychologia, Newsy, Pandemia Nauczanie zdalne grudzień 2021: Co ze szkołami po 9 stycznia? Czy uczniowie powrócą do zajęć stacjonarnych? Podczas ostatniej konferencji Ministerstwo Zdrowia dość niespodziewanie ogłosiło wprowadzenie nauki zdalnej dla wszystkich szkół podstawowych i średnich od 20 grudnia do 9 stycznia. Decyzja podyktowana jest oczywiście trudną sytuacją epidemiczną... Czytaj dalej → Newsy, Pandemia Objawy Omikronu u dzieci mogą być nietypowe. Na co zwrócić uwagę? Chociaż V fala zachorowań wyraźnie słabnie i spada liczba hospitalizacji, to jednak chorych wciąż nie brakuje. Jak informują eksperci, Omikron może wywoływać nieco inne objawy niż dotychczasowe mutacje wywołujące Covid,... Czytaj dalej → Newsy, Pandemia Krótsza kwarantanna uczniów? Minister Czarnek zabrał głos w tej sprawie Z powodu coraz liczniej pojawiających się ognisk wirusa w szkołach, z każdym dniem przybywa uczniów, którzy trafiają na kwarantannę i muszą uczyć się zdalnie. Aktualnie obowiązkowa kwarantanna trwa 10 dni.... Czytaj dalej → Zdrowie dziecka, Newsy, Pandemia Startują szczepienia dzieci od 5 do 11 lat! Jak zarejestrować dziecko? Oficjalnie rusza akcja szczepień przeciwko Covid-19 dzieci od 5. roku życia. Jak wynika z komunikatu Ministerstwa Zdrowia, e-skierowania są automatycznie wystawiane już od dwóch dni i można je znaleźć na... Czytaj dalej → Newsy, Pandemia Kwarantanna dziecka – Jak sprawdzić czy dziecko jest na kwarantannie? V fala pandemii rozwija się coraz intensywniej, z każdym dniem przybywa coraz więcej nowych zakażeń. Powrót do nauki stacjonarnej po przerwie świątecznej oznacza kolejne ogniska wirusa w szkołach. Dzieci niezaszczepione... Czytaj dalej → Pandemia Co z zasiłkiem opiekuńczym po 26 lipca? Od wybuchu pandemii koronawirusa i zamknięcia przedszkoli, szkół i innych placówek edukacyjnych, rząd umożliwił wypłacanie dodatkowego zasiłku opiekuńczego dla rodziców. Zasiłek mógł być przyznany rodzicom dzieci do lat 8. Od... Czytaj dalej →
Krew z nosa podczas kataru, bądź wyciek krwi nie związany z katarem powinien być skonsultowany z lekarzem rodzinnym, zwłaszcza jeśli ta sytuacja wzbudza jakieś obawy. Lekarz przede wszystkim przeprowadzi wywiad z pacjentem, podczas którego postara się zebrać jak najwięcej informacji, które pomogą wyjaśnić przyczynę kataru z krwią.
Smell and taste disorders in COVID 19: from pathogenesis to clinical features and outcomes Andrea Mastrangelo1, Matteo Bonato2, Paola Cinque3 1 Vita-Salute San Raffaele University, Mediolan, Włochy 2 IRCCS Istituto Ortopedico Galeazzi, Mediolan, Włochy 3 Unit of Infectious Diseases, San Raffaele Hospital, Mediolan, Włochy Neuroscience Letters, 2021; 748: 135694; doi: Tłumaczyła lek. Katarzyna Sawczyńska Jak cytować: Mastrangelo A., Bonato M., Cinque P.: Zaburzenia węchu i smaku w przebiegu COVID-19 – od patogenezy do objawów klinicznych i rokowania. Med. Prakt., 2021; 6: 29–34, 54 Skróty: ACE2 – angiotensyna II, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, MR – rezonans magnetyczny, SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej, TK – tomografia komputerowa Streszczenie Chorzy na COVID-19 często zgłaszają zaburzenia węchu i smaku. Pojawiają się one we wczesnym okresie choroby i w przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 występują częściej niż w innych infekcjach górnych dróg oddechowych. Niekiedy utrzymują się długo po ustąpieniu objawów oddechowych. Dostępne obecnie dane naukowe wskazują, że zaburzenia węchu i smaku wynikają prawdopodobnie z utraty funkcji węchowych neuronów czuciowych oraz kubków smakowych, głównie z powodu zakażenia i zapalenia, a ostatecznie dysfunkcji nieneuronalnych komórek pomocniczych w błonie śluzowej. Sugeruje się również inne mechanizmy zaburzeń chemosensorycznych. Opublikowano dane wskazujące, przeciwnie do przeważających poglądów, na bezpośrednie zakażenie neuronów czuciowych wirusem SARS-CoV-2. W tym krótkim przeglądzie podsumowujemy aktualne dane z piśmiennictwa dotyczące patogenezy, obrazu klinicznego i diagnostyki zaburzeń węchu i smaku w przebiegu COVID-19 oraz rokowania. Omawiamy także możliwe kierunki przyszłych badań w tej dziedzinie. Wprowadzenie Obraz kliniczny COVID-19 jest zróżnicowany – od łagodnych, podobnych do przeziębienia objawów zakażenia górnych dróg oddechowych, takich jak kaszel i gorączka, do ciężkiego zapalenia płuc z niewydolnością U chorych często również występują zaburzenia węchu i Obejmują one głównie osłabienie czucia zapachu (hiposmia lub anosmia) i smaku (hipogeuzja lub ageuzja), zaburzenia chemestezji (czyli wrażliwości błony śluzowej na czynniki drażniące) i/lub jakościowe zmiany percepcji chemosensorycznej (fantosmia i parosmia). W tym krótkim artykule przeglądowym omawiamy patogenezę oraz implikacje kliniczne zaburzeń węchu i smaku w przebiegu COVID-19. Skupiamy się zwłaszcza na zaburzeniach węchu, ponieważ badania na ten temat są znacznie liczniejsze niż dotyczące innych zmysłów chemicznych, którym poświęcamy krótki przegląd piśmiennictwa. Fizjologia i patogeneza Zmysł węchu zależy od interakcji substancji lotnej z chemoreceptorami podlegającymi ekspresji na węchowych neuronach czuciowych. Węchowe neurony czuciowe znajdują się w szczycie jamy nosowej otoczone komórkami pomocniczymi, do których należą komórki podporowe, komórki migawkowe, gruczoły węchowe (Bowmana) wydzielające śluz oraz komórki macierzyste. Po aktywacji węchowych neuronów czuciowych potencjał czynnościowy jest przewodzony do opuszki węchowej, a następnie kolejno do ciała migdałowatego, hipokampu i pierwotnej kory węchowej. Nieprawidłowości na każdym etapie tej drogi mogą być przyczyną zaburzeń Odczuwanie smaków jest złożone i zależy od zmysłów smaku i węchu oraz chemestezji. Zmysł smaku wymaga aktywacji receptorów smakowych języka, unerwionych przez nerwy czaszkowe VII, IX i X, rozpoznających 5 smaków: słodki, gorzki, słony, kwaśny i umami. Bodźce smakowe łączą się jednak z wrażeniami pochodzącymi z neuronów węchowych jamy nosowej, co wzmacnia odczuwanie Chemestezja przyczynia się również do odczuwania pewnych cech pokarmu, takich jak pikantność lub chłód, dzięki włóknom czuciowym nerwu trójdzielnego. Z powodu opisanych interakcji między układem węchowym a smakowym, wpływających na odczuwanie smaków, pacjenci często mają trudności z odróżnieniem dysgeuzji lub ageuzji od zaburzeń węchu i dlatego często równocześnie zgłaszają zaburzenia węchu i Zaburzenia węchu można podzielić na przewodzeniowe i Zaburzenia przewodzeniowe są spowodowane mechaniczną przeszkodą, utrudniającą interakcję substancji lotnych z neuronami węchowymi. W zakażeniu górnych dróg oddechowych taką przeszkodą może być wytwarzany w nadmiarze śluz i/lub obrzęk błony śluzowej dróg oddechowych. Zaburzenia odbiorcze wynikają z uszkodzenia struktur nerwowych, najczęściej węchowych neuronów czuciowych lub opuszki węchowej. Zaburzenia węchu opisano w przebiegu zakażeń wieloma wirusami wywołującymi choroby układu oddechowego, w tym Rozwijają się zwykle po wystąpieniu objawów oddechowych i wiążą ze zmianami zapalnymi oraz zwiększonym wydzielaniem W przeciwieństwie do tego chorzy na COVID-19 zgłaszają utratę węchu lub smaku zazwyczaj bez współistniejącego zatkania i wycieku z Ta cecha kliniczna nasuwa przypuszczenie, że przyczyną anosmii mogą być w tym przypadku miejscowe nieprawidłowości przepływu powietrza w drogach oddechowych lub zaburzenia odbiorcze. Godne uwagi są wyniki badań obrazowych u pacjentów zakażonych SARS-CoV-2, pokazujące obrzęk i niedrożność szczelin węchowych (górnych części jamy nosowej przy węchowej błonie śluzowej – przyp. red.), będących wąskimi przestrzeniami umożliwiającymi dotarcie wdychanego powietrza do nabłonka Obustronną niedrożność szczelin węchowych, uwidocznioną w badaniach tomografii komputerowej (TK) i rezonansu magnetycznego (MR), opisano u młodej pacjentki z anosmią w przebiegu COVID-19 bez towarzyszącego wycieku z W większym i nowszym badaniu porównano wyniki obrazowania MR z obiektywną oceną węchu u 20 chorych na COVID-19. U 95% pacjentów pogorszenie odczuwania zapachów wiązało się z niedrożnością szczelin węchowych. Po 1 miesiącu obserwacji u większości stwierdzono ustąpienie anosmii wraz z udrożnieniem szczelin Niemniej jednak pojawienie się lub utrzymywanie zaburzeń węchu po ustąpieniu objawów oddechowych,22 jak również występowanie takich objawów, jak fantosmia lub parosmia, mogą świadczyć o anosmii odbiorczej. Biorąc pod uwagę znany potencjał innych koronawirusów do zakażania układu nerwowego,23 wysunięto przypuszczenie, że anosmia w przebiegu COVID-19 może być objawem bezpośredniego zakażenia, uszkodzenia i obumierania komórek nerwowych19. Zakażenie komórki wymaga przyłączenia się SARS-CoV-2 do powierzchniowego receptora białka kolca (receptorem tym jest białko konwertazy angiotensyny II [ACE2]) oraz enzymatycznego działania proteaz gospodarza, takich jak Niedawne badania, obejmujące sekwencjonowanie RNA z pojedynczych komórek oraz analizę immunohistochemiczną, wykazały, że ACE2 nie podlega ekspresji na powierzchni neuronów węchowych ani komórek mitralnych opuszek węchowych, ale wytwarzane jest w dużej ilości przez komórki węchowej błony śluzowej, w tym komórki podporowe i Wysunięto również przypuszczenie, że potencjalną przyczyną zaburzeń węchu może być zakażenie wytwarzających ACE2 perycytów naczyń krwionośnych i/lub immunogenne uszkodzenie naczyń krwionośnych w węchowej błonie śluzowej i opuszkach węchowych. Badanie z zastosowaniem mikroskopii MR wykazało cechy uszkodzenia małych naczyń w opuszkach węchowych u chorych na Zakażenie SARS-CoV-2 może zatem wywołać anosmię za pośrednictwem kilku niezależnych mechanizmów (ryc.).26,28 (kliknij rycinę, by powiększyć) Ryc. Możliwa patogeneza zaburzeń węchu w przebiegu COVID-19. Przyczyną zaburzeń węchu u chorych na COVID-19 mogą być: 1) zakażenie i uszkodzenie komórek pomocniczych nabłonka węchowego, co prowadzi do zapalenia i zmian miejscowej homeostazy; 2) zakażenie lub uszkodzenie immunogenne komórek śródbłonka i perycytów naczyniowych, co prowadzi o hipoperfuzji i zapalenia. W obu przypadkach rekrutacja komórek zapalnych, uwolnienie cytokin i synteza związków neurotoksycznych może pośrednio zaburzać przekazywanie sygnałów w układzie nerwowym. Znaczenie mogą mieć również niedrożność szczelin węchowych i być może bezpośrednie zakażenie komórek nerwowych. (Narysowano za pomocą Brak ekspresji ACE2 na powierzchni węchowych neuronów czuciowych przemawia przeciwko bezpośredniemu zakażeniu tych komórek przez COVID-19. Chociaż antygen SARS-CoV-2 wykryto w czuciowych neuronach węchowych w modelu infekcji u chomika,29 w modelach zwierzęcych nie zawsze wykrywano antygeny SARS-CoV-2 w mózgu po inokulacji donosowej30,31. Niedawno opublikowano wyniki badania, w którym analizowano próbki pobrane pośmiertnie. Wykazano występowanie antygenu i RNA SARS-CoV-2 w węchowych neuronach czuciowych u pacjentów, którzy zmarli z powodu COVID-19. Interesujący jest fakt wykrycia RNA SARS-CoV-2 również w strukturach ośrodkowego układu nerwowego niepowiązanych z układem węchowym, co przemawia za potencjalnym neurotropizmem Podsumowując: dostępne obecnie dane naukowe wskazują na upośledzenie czynności węchowych neuronów czuciowych związane z zakażeniem i obumieraniem komórek pomocniczych, migawkowych oraz perycytów naczyniowych jako na najbardziej prawdopodobną przyczynę anosmii w przebiegu COVID-19. Niemniej jednak inne mechanizmy związane z procesem zapalnym, takie jak obrzęk błony śluzowej lub utrudnienie przepływu powietrza w drogach oddechowych, również mogą odgrywać rolę, a hipoteza bezpośredniego zakażenia węchowych neuronów czuciowych wymaga dalszych badań. Dane naukowe dotyczące patogenezy zaburzeń smaku w przebiegu COVID-19 są Badania z zastosowaniem sekwencjonowania RNA pojedynczych komórek wykazały silną ekspresję receptora ACE2 w komórkach nabłonka języka, co wskazuje, że błona śluzowa jamy ustnej może pełnić funkcję wrót zakażenia Warte uwagi są wyniki jednego z badań na modelu mysim, wskazujące na brak ekspresji ACE2 w kubkach smakowych, a zarazem jego dużą ekspresję w komórkach nabłonkowych u podstawy brodawek Można zatem wysunąć przypuszczenie, że patogeneza zaburzeń smaku w przebiegu COVID-19 może polegać na pośrednim uszkodzeniu receptorów smakowych wskutek zakażenia komórek nabłonkowych i następnie rozwoju miejscowego stanu zapalnego, podobnie jak w zaburzeniach węchu.
. 253 720 756 42 629 220 448 633
dlaczego tracimy smak podczas kataru
